ผ้ายกดอกเป็นผ้าที่เกิดจากการสลับเส้นด้ายในจํานวนที่ต่างๆ กัน เพื่อให้เกิดผิวสัมผัสบนพื้นผ้าคล้ายกับวิธีการยกลายอย่างผ้ายกทอง ผ้ายกลําพูน หรือผ้าจก หากแต่ลายที่ยกนั้นเกิดจากการเหยียบสลับฟืมในการทอ ทําให้เกิดลายที่มีลักษณะเป็นบล็อกและเป็นลายที่ต่อเนื่องกันไปแบบเดียวกันตลอดทั้งผืน
ผ้ายกดอกอาจทอด้วยเส้นไหมเส้นฝ้ายสีเดียวกับเส้นยืนหรือสลับสีกันก็ได้ แต่จะไม่มีการเปลี่ยนสีเส้นพุ่งไปตลอดทั้งผืน ยกเว้นจะออกแบบพิเศษเป็นอย่างอื่น ดังนั้นผ้ายกดอกจึงเป็นการสร้างผิวสัมผัสให้กับผ้าสีพื้นให้มีลูกเล่นเพิ่มเติม ทําให้ผ้าผืนธรรมดามีคุณค่างานฝีมือเพิ่มขึ้น
เมื่อคนไทยเรียนรู้การใช้ในการทอผ้าและมีความชํานาญแล้ว จึงมีการรับเอาความรู้ในการสลับเส้นทอด้วยการยกเหยียบเส้นในตําแหน่งที่ต่างกัน เมื่อประสานกับความรู้ด้านการจักสานเครื่องมือเครื่องใช้ให้เกิดลวดลายจึงเกิดภูมิปัญญาในการเหยียบสลับฟืมในระหว่างการทอทําให้เกิดลวดลายขึ้น ผ้ายกดอกจึงต้องอาศัยความชำนาญในการจดจําการยกฟืมด้วยการเหยียบเพื่อสลับลายต่อเนื่องกันไป หากสังเกตการทอผ้าของช่างทอจะคล้ายกับช่างกําลังเล่นเปียโนกับผืนผ้า หากแต่ผลงานนี้คือผ้าที่สวยงามเมื่อมองหาใช่เสียงเสนาะของดนตรี
ผ้ายกดอกที่มีชื่อเสียง คือผ้าราชวัตรหรือที่รู้จักกันดีในนามของผ้าเกาะยอ และผ้าทอนาหมื่นศรีของจังหวัดตรัง ผ้าทอยกดอกจากสองแหล่งนี้มีลักษณะโดดเด่นในเรื่องของลวดลาย กล่าวคือ มีการพัฒนาลวดลายแบบผสมผสานทําให้ผ้าผืนหนึ่งซึ่งแต่เดิมจะมีการยกลายลายเดียว กลายเป็นผ้าที่อาจมีลวดลายต่างกันถึง 9 ลายในผืนเดียวกัน นอกจากนั้นยังมีการสลับช่วงสีทําให้ผ้าหนึ่งผืนเกิดสีที่ต่างกันได้ สามารถนําไปตัดเย็บเป็นเสื้อผ้าที่มีลูกเล่นเพิ่มมากขึ้น
ขอบคุณแหล่งที่มา:
สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้ายกดอก สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ
ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ