ลายผ้าเอกลักษณ์ ประจำจังหวัดแพร่ "ผ้าลายดอกสัก"

"ผ้าลายดอกสัก" อัตลักษณ์ประจำจังหวัดแพร่

ผ้าลายดอกสัก เป็นลายผ้าเอกลักษณ์ประจำจังหวัดแพร่ ซึ่งได้รับการยกย่องและพัฒนาขึ้นจากภูมิปัญญาการทอผ้าท้องถิ่นของชาวเมืองแพร่ โดยเฉพาะในอำเภอลอง จังหวัดแพร่ ซึ่งมีชื่อเสียงในเรื่องการทอผ้าตีนจกแบบโบราณ ลายดอกสักได้แรงบันดาลใจจากดอกสักซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของไม้สัก พืชเศรษฐกิจสำคัญที่มีชื่อเสียงของจังหวัดแพร่

ลายดอกสักมีลักษณะเป็นดอกไม้ที่อ่อนช้อย ประกอบด้วยกลีบดอก 5 กลีบ และเกสร 6 เกสร การทอลายดังกล่าวต้องอาศัยความประณีต ละเอียดลออ และใช้เทคนิคการทอที่เรียกว่า "จก" ซึ่งเป็นการดึงเส้นใยขึ้นมาทีละเส้นเพื่อสร้างลวดลายที่ซับซ้อน

ความเป็นมาของผ้าลายดอกสัก

จังหวัดแพร่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานเกี่ยวกับการทอผ้า โดยเฉพาะการทอผ้าตีนจกที่มีชื่อเสียง ลายผ้าที่เก่าแก่ของอำเภอลอง เช่น ลายผักแว่น ได้รับการพัฒนาและต่อยอดจนกลายเป็นลายดอกสักที่เป็นเอกลักษณ์ โดยมีการเชื่อมโยงกับความเชื่อและวัฒนธรรมท้องถิ่น เลข 6 และเลข 5 ที่ปรากฏในลายดอกสักยังมีความหมายทางโหราศาสตร์ ซึ่งสื่อถึงความงามและความสำเร็จ

เทคนิคการทอผ้าลายดอกสัก

การทอผ้าลายดอกสักต้องใช้เทคนิคการทอแบบ "จก" ซึ่งเป็นการล้วงและดึงเส้นด้ายพุ่งพิเศษขึ้นมา เพื่อสร้างลวดลายเฉพาะ โดยใช้ไม้แหลมหรือขนเม่นในการจกเส้นด้าย เทคนิคนี้ทำให้ลวดลายบนผืนผ้ามีความละเอียดและซับซ้อนมากขึ้น การทอผ้าจกของช่างทอผ้าชาวอำเภอลองต้องอาศัยฝีมือและความอดทนอย่างสูง

ในปัจจุบันมีการพัฒนาเทคนิคการทอแบบสมัยใหม่ที่เรียกว่า “ยกเขา” ซึ่งช่วยลดระยะเวลาในการทอได้มากขึ้น แต่ยังคงความงดงามแบบดั้งเดิมของลวดลาย

การใช้ประโยชน์และการประชาสัมพันธ์

ผ้าลายดอกสักไม่เพียงแต่เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมของจังหวัดแพร่เท่านั้น แต่ยังมีการนำไปใช้เชิงพาณิชย์ในการผลิตสินค้าแฟชั่นต่าง ๆ เช่น เสื้อผ้า ผ้าคลุมไหล่ ผ้าพันคอ และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ที่เป็นที่นิยมทั้งในหมู่คนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยว นอกจากนี้ จังหวัดแพร่ยังร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ผ้าลายดอกสักให้เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางมากยิ่งขึ้น

สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ

ขอบคุณแหล่งที่มา

• https://drive.google.com/file/d/1sIHKMpl7zmuLKAEOUeTGpKBItoviCUUf/view
  
• หนังสือ ๗๖ จังหวัดร้อยดวงใจสืบสานผ้าเอกลักษณ์ไทยดำรงไว้ในแผ่นดิน ลายผ้าเอกลักษณ์ประจำจังหวัด จัดทำโดย สมาคมแม่บ้านมหาดไทย (2565)