ลายผ้าเอกลักษณ์ ประจำจังหวัดพิจิตร "ผ้าลายดอกบุนนาค"

จังหวัดพิจิตร มรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น

จังหวัดพิจิตรเป็นหนึ่งในจังหวัดที่เก่าแก่ของประเทศไทย มีประวัติศาสตร์ยาวนานตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัย เป็นราชธานี เดิมรู้จักกันในนาม "เมืองสระหลวง" และ "เมืองโอฆะบุรี" พิจิตรมีชื่อเสียงด้านศิลปะ วัฒนธรรม และสถาปัตยกรรมโบราณที่แสดงให้เห็นผ่านวัดวาอารามต่าง ๆ ซึ่งสร้างมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยและอยุธยา นอกจากนี้ยังมีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ เนื่องจากมีแม่น้ำน่านไหลผ่าน ทำให้พื้นที่เหมาะแก่การทำการเกษตร

การพัฒนาท้องถิ่นและภูมิปัญญาในการทอผ้า

ในปัจจุบัน จังหวัดพิจิตรมีการพัฒนาทั้งด้านการท่องเที่ยว การเกษตร และอุตสาหกรรม โดยเฉพาะการผลิตสินค้าจากภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น การทอผ้า ซึ่งมีการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ กลุ่มอาชีพทอผ้าที่เป็นที่รู้จัก ได้แก่ กลุ่มทอผ้าบ้านป่าแดง (อำเภอตะพานหิน), กลุ่มทอผ้าบ้านห้วยแก้ว (อำเภอบึงนาราง), กลุ่มทอผ้าบ้านสระยายชี (อำเภอสามง่าม), และกลุ่มทอผ้าบ้านหนองพง (อำเภอโพธิ์ประทับช้าง) กลุ่มเหล่านี้มีการบริหารจัดการและพัฒนาลวดลายผ้าทอให้สวยงามและเป็นเอกลักษณ์ สร้างรายได้ให้แก่ชุมชนและกลายเป็นผลิตภัณฑ์ขึ้นชื่อของจังหวัด

ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัด "ลายดอกบุนนาค"

ลายผ้าอัตลักษณ์ของจังหวัดพิจิตรคือ "ลายดอกบุนนาค" ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากต้นบุนนาค ต้นไม้ประจำจังหวัด ดอกบุนนาคมีกลีบดอกสีขาวและเกสรสีเหลือง มีลักษณะโดดเด่นคือกลีบปลายบานเว้า โคนสอบ ดอกมีกลิ่นหอมเย็น เมื่อบานเต็มที่จะมีความสวยงาม พิจิตรได้นำดอกบุนนาคมาเป็นต้นแบบในการสร้างลายผ้าทอ โดยผสมผสานกับลายอัตลักษณ์ท้องถิ่น เช่น ลายนกกระจิบ และลายต้นสน ผ้าที่ใช้จะเป็นผ้าฝ้ายและไหมประดิษฐ์ ทอด้วยกี่กระตุก โดยสีประจำจังหวัดคือสีเขียว ซึ่งถูกนำมาใช้ในผ้าทอลายดอกบุนนาคในปี พ.ศ. 2560 ลาย "ดอกบุนนาค" ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นลายผ้าอัตลักษณ์ของจังหวัดพิจิตร โดยกำหนดให้ประชาชนสวมใส่ผ้าลายดอกบุนนาคทุกวันพุธ เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ผ้าไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่น

การส่งเสริมและอนุรักษ์ผ้าไทย

จังหวัดพิจิตรมีการดำเนินโครงการต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมการใช้ผ้าไทยตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรีนารีรัตนราชกัญญา ในโครงการ "ผ้าไทยใส่ให้สนุก" ซึ่งเป็นการส่งเสริมให้คนไทยทุกเพศทุกวัยสามารถสวมใส่ผ้าไทยได้ในทุกโอกาส โครงการนี้ยังเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างงาน สร้างอาชีพ และสร้างรายได้ให้แก่กลุ่มสตรีในท้องถิ่น เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก และอนุรักษ์อาชีพทอผ้าให้คงอยู่ต่อไป

สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญในจังหวัดพิจิตร

นอกจากความงดงามของผ้าและวัฒนธรรมการทอผ้า พิจิตรยังมีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย เช่น บึงสีไฟ สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์พิจิตร และทุ่งดอกกระเจียวป่าเขาหัวโล้น รวมถึงวัดเก่าแก่หลายแห่ง เช่น วัดท่าหลวง พระอารามหลวง ที่ประดิษฐานหลวงพ่อเพชร พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองพิจิตร และวัดโพธิ์ประทับช้าง ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์ระลึกถึงสมเด็จพระเจ้าเสือบทสรุปจังหวัดพิจิตรเป็นจังหวัดที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน มีทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมที่อุดมสมบูรณ์ การทอผ้าถือเป็นหนึ่งในภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สำคัญ ซึ่งได้รับการพัฒนาและอนุรักษ์ไว้ ผ้าลายดอกบุนนาคจึงเป็นสัญลักษณ์ที่สะท้อนถึงความงดงามและเอกลักษณ์ของจังหวัดพิจิตร

สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ

ขอบคุณแหล่งที่มา

• https://drive.google.com/file/d/1eh1WwSEnd3Mufq8VjTM1DYdAyb_JVEkU/view
  
• หนังสือ ๗๖ จังหวัดร้อยดวงใจสืบสานผ้าเอกลักษณ์ไทยดำรงไว้ในแผ่นดิน ลายผ้าเอกลักษณ์ประจำจังหวัด จัดทำโดย สมาคมแม่บ้านมหาดไทย (2565)