ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมาก มรดกทางวัฒนธรรมและศิลปะทอผ้าของชาวอีสาน

ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมากเป็นลายผ้าโบราณดั้งเดิมของท้องถิ่นอีสาน โดยเฉพาะจังหวัดมหาสารคาม ซึ่งได้รับการยกย่องให้เป็น “ลายเอกลักษณ์ประจำจังหวัด” ลายผ้านี้มีความสวยงามและละเอียดอ่อน มักถูกใช้ในงานสำคัญและมีความหมายเชิงวัฒนธรรมที่ลึกซึ้ง

ประวัติผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมากฅ

ที่มาและความสำคัญ

ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมากเป็นลายผ้าเก่าแก่ที่ชาวบ้านในจังหวัดมหาสารคามและพื้นที่ใกล้เคียงทอใช้กันมาก แต่เดิมการทอลายโบราณนี้ต้องใช้ความชำนาญและเวลาในการทอมาก ทำให้ลายนี้เกือบสูญหายไป อย่างไรก็ตาม การจัดประกวดผ้าไหมประจำจังหวัดทำให้ลายสร้อยดอกหมากได้รับความสนใจอีกครั้ง เนื่องจากมีความสวยงามและวิจิตรบรรจง ทำให้ทางจังหวัดมหาสารคามได้เลือกผ้าไหมลายนี้เป็นลายประจำจังหวัดและสนับสนุนให้ชาวบ้านทอผ้าลายนี้มากขึ้น

ลวดลายและกรรมวิธีการทอ

ลายสร้อยดอกหมากเป็นลายที่เกิดจากการนำลายโคมห้ามามัดซ้อนกับลายโคมเก้าและทำการโอบหมี่แลเงา ลายนี้มีคุณสมบัติพิเศษที่เป็นลายเล็กละเอียด เมื่อนำมาประยุกต์สีสันในการมัดย้อมแต่ละครั้งจะทำให้ลายดูสวยงามระยิบระยับและมีคุณค่ามากขึ้น

ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมาก

กระบวนการทอผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก

การทอผ้าไหมลายสร้อยดอกหมากเริ่มจากการใช้เส้นไหมที่เล็กและสม่ำเสมอ การมัดหมี่ต้องใช้เวลานานประมาณ 4-5 วัน และขั้นตอนการทอต้องใช้เวลาพอสมควร ยิ่งลายละเอียดมากเท่าไหร่ก็ยิ่งต้องใช้เวลามากขึ้นเท่านั้น การมัดตีโครงหมี่ลายสร้อยดอกหมากเป็นขั้นตอนแรก ก่อนที่จะนำไปย้อมสีและโอบเป็นลายที่สมบูรณ์

ตัวอย่างขั้นตอนการมัดหมี่และการทอผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก

• การมัดตีโครงหมี่: ขั้นตอนแรกในการสร้างลาย

• การย้อมสี: ให้สีสันสดใสและสม่ำเสมอ

• การโอบหมี่: ทำให้ลายแน่นขึ้นและละเอียดขึ้น

การนำไปใช้ประโยชน์

ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมากมีการนำไปใช้ในการตัดเย็บเสื้อผ้าและเครื่องนุ่งห่มต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นชุดไทย ชุดประจำชาติ หรือชุดสำหรับงานพิธีต่างๆ เนื่องจากมีความสวยงามและเป็นเอกลักษณ์

ผู้ให้ข้อมูลและผู้ทอผ้าตัวอย่าง

นางสมจิตร บุรีนอก บ้านกุดรัง หมู่ที่ 1 ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม อายุ 59 ปี เป็นผู้ให้ข้อมูลและผู้ทอผ้าตัวอย่าง ซึ่งมีประสบการณ์และความชำนาญในการทอผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมาก

สถานที่เก็บข้อมูล

บ้านกุดรัง หมู่ที่ 1 ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม เป็นสถานที่เก็บข้อมูลและเรียนรู้เกี่ยวกับการทอผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก

บรรณานุกรม

ศูนย์การถ่ายทอดการเรียนรู้วัฒนธรรม เอกสารประกอบการเรียนรู้ การทอผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมาก

ผ้าไหมมัดหมี่ลายสร้อยดอกหมากเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีค่าและควรได้รับการส่งเสริมและสืบสานต่อไป ด้วยความประณีตและความหมายที่ลึกซึ้ง ทำให้ผ้าไหมลายนี้เป็นที่นิยมและได้รับความสนใจอย่างกว้างขวาง

แหล่งข้อมูลสำหรับศึกษาเพิ่มเติม :

• https://drive.google.com/file/d/1-AiVXyr3SaZbR3lCPebP-jmkAy58GINp/view

สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ