สีไหมธรรมชาติจาก "ตีนนก"

สีธรรมชาติจากตีนนก

• ลําต้น: สูงประมาณ 5-15 เมตร ลําต้นมักคดงอ 

• เปลือก: เปลือกสีเทาแกมเหลือง แตกล่อนเป็นสะเก็ดยาว

• ใบ: ใบประกอบรูปนิ้วมือ เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ก้านช่อใบยาว 6-12 ซม. มีใบย่อย 3-5 ใบ แผ่นใบย่อยรูปรี หรือรูปรีแกมรูปไข่ กว้าง 2-4 ซม. ยาว 10-25 ซม.ปลายเรียวแหลม โคนสอบแหลม รูปลิ่ม ผิวด้านบนเกลี้ยง หรือมีขนตามเส้นใบ ด้านล่างมีขน เส้นแขนงใบย่อย 8-16 คู่ ก้านใบย่อยสั้น

• ผล: ค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 ซม. ฝาปิดขั้วผลกว้างประมาณหนึ่งในสี่ของตัวผล ผลแก่สีม่วงคล้ํา ถึงดํา มี 1 เมล็ด

• ดอก: ดอกช่อแบบช่อแยกแขนงออก ที่ซอกใบและปลายกิ่ง ยาว 7-20 ซม. ดอกย่อยจํานวนมาก กลีบดอก 5 กลีบ กลีบบนมี 4 กลีบ กลีบล่างมี 1 กลีบ สีขาวอมม่วง ออกเป็นช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง ยาว 15-20 ซม.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ตีนนกเป็นไม้ต้นผลัดใบ กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยมสี่มุมมีขนสั้นคลุม กระจายพันธุ์ในป่าเบญจพรรณชื้นและป่าดิบแล้ง พบมากในป่าชายหาดทั่วทุกภาคของประเทศที่ความสูงตั้งแต่ระดับทะเลปานกลางถึง 400 เมตร

กระบวนการย้อมสีธรรมชาติ

• การสกัดสี

1. ใช้เปลือกต้นตีนนกอัตราส่วน 8 กิโลกรัมต่อเส้นไหม 1 กิโลกรัม 

2. สับเป็นชิ้นเล็ก ๆ ให้ละเอียด

3. เติมน้ําพอท่วมแล้วนําไปต้มให้เดือดนาน 1-2 ชั่วโมง 4. ครบเวลากรองเก็บเฉพาะน้ําสีแล้วปรับปริมาตรเป็น 30 ลิตร 

• การย้อมสี

1. เตรียมสารส้มอัตราส่วน 100 กรัมละลายในน้ําสะอาด 30 ลิตร

2. นําเส้นไหมที่ลอกกาวแล้วแช่ในน้ําสารส้ม ก่อนย้อมสีนาน 15 นาที

3. ครบเวลาบิดเส้นไหมให้หมาดแล้วน่ามาแช่ย้อมเย็นนาน 15 นาที

4. นําเส้นไหมขึ้นพัก แล้วนําน้ําสีสกัดขึ้นตั้งไฟจนอุณหภูมิน้ําสี 90 องศาเซลเซียส

5. นําเส้นไหมไปย้อมร้อนโดยการจับเวลาที่อุณหภูมิน้ํา 90 องศา เซลเซียส เป็นเวลา 60 นาที

6. ครบเวลายกเส้นไหมขึ้นพักให้เย็น แล้วนําเส้นไหมมาล้างด้วยน้ําอุ่นผสมน้ํายาซักล้างเอนกประสงค์แล้วนํามาล้าง ด้วยน้ําจนสะอาดหมดฟองหรือจนกระทั่งน้ําใส

7. บิดและกระตุกเส้นไหมให้หมาด ๆ แล้วพึ่งลมในที่ร่ม

สีย้อมไหมที่ได้เป็น สีเหลือง

สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ


ขอบคุณแหล่งที่มา: กรมหม่อนไหม