เย็บปักแบบชาวภูไท: ภูมิปัญญาที่น่าสนใจในภาคอีสาน

เย็บปักของชาวภูไทเป็นงานฝีมือที่น่าทึ่งและเป็นเอกลักษณ์ของภาคอีสาน ซึ่งมาจากการเย็บและปักผ้าด้วยมือ ชาวภูไทเรียกกระบวนการนี้ว่า "แล้ว" ซึ่งถูกสันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 และรัชกาลกรุง รัตนโกสินทร์ แม้ว่าชาวภูไทและชาวไท-ลาวจะสวมใส่เสื้อนานมาแล้ว แต่เมื่อก่อนการเย็บปักนั้นอาจจะไม่มีการตกแต่งด้วยลวดลายซับซ้อน การเย็บปักหรือ "แล้ว" เสื้อของชาวภูไทอาจจะมีอยู่ใน 3 แบบ คือ

การเย็บแบบ  "เย็บเกี่ยว"

เมื่อเย็บแล้วส่วนวงแขนและด้านข้างเสร็จแล้ว ก็จะเย็บแล้วปลายแขนเสื้อ โดยพับออกด้านนอกเหมือนตะเข็บอื่นๆ เพื่อมาพับเย็บแล้วเก็บซ่อนตะเข็บ เทคนิคการเย็บแบบซ่อนตะเข็บนี้ถือเป็นภูมิปัญญาที่ชาญฉลาด เพราะช่วยลดปัญหาแก่ผู้สวมใส่ที่เกี่ยวกับผิวสัมผัสด้านในของเสื้อ และช่วยให้ผู้สวมใส่เสื้อไม่ระคายเคืองกับตะเข็บเสื้อผ้า เนื่องจากตะเข็บถูกซ่อนไว้ด้านนอกเสื้อ

การเย็บแบบ "เย็บข้าวตั๊กแตน"

เป็นเทคนิคการเย็บที่มีลวดลายที่คล้ายกับข้าวตั๊กแตน เย็บเส้นด้ายสีสันต์หลากสีเข้ากับเนื้อผ้า ทำให้ผ้าเสื้อสวยงามและสดใส การใช้สีสันต์ที่เนื้อผ้าสวยงามเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเย็บแล้วแสดงความสวยงามของเสื้อ

การเย็บแบบ "แส่ว-ด้น"

การเย็บแบบนี้จะมีลวดลายที่เรียงต่อกันแบบแสดงสายตา สามารถใช้เส้นด้ายสีสันต์ที่ตัดกับสีครามของเนื้อผ้า ช่วยให้เส้นด้ายเย็บได้ชัดเจนและง่ายต่อการทำงาน อย่างไรก็ตามในสมัยก่อนชีวิตของชาวผู้ไทยและภูไทยไม่มีไฟฟ้าใช้ การเย็บเสื้อเมื่อค่ำคืนก็สามารถทำได้โดยไม่ต้องรอแสงแดดในเวลากลางวัน

ภูมิปัญญาการเย็บปักของชาวภูไทโบราณสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ และนับถือเป็นศิลปะที่น่าศึกษาและทำความเข้าใจ เสื้อที่เย็บแล้วภูไทโบราณทำให้เราเห็นรูปแบบการใช้ผ้าที่สวยงามและโดดเด่นกันในอดีต ความสวยงามของผ้าย้อมครามสีเข้มที่มีคุณสมบัติป้องกันแสงแดดดีทำให้เสื้อดูน่าใส่และเก๋ไก๋ การใช้เส้นด้ายสีสันต์ที่ตัดกับสีครามของเนื้อผ้า ช่วยให้มองเห็นเส้นด้ายที่เย็บได้ชัดเจนและง่ายต่อการทำงาน ทำให้เป็นเส้นด้ายที่สวยงามและเป็นเอกลักษณ์ของภูมิภาคอีสานอย่างลงตัว

เย็บปักของชาวภูไทเป็นศิลปะที่น่าทึ่งและมีความเป็นเอกลักษณ์ในภาคอีสาน ด้วยเทคนิคการเย็บและปักผ้าที่หลากหลาย ทำให้เสื้อชาวภูไทมีความสวยงามและน่าสนใจ ภูมิปัญญาการเย็บปักนี้ได้ถูกสืบทอดต่อกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ และเป็นสิ่งที่ควรรู้จักและน่าสนใจสำหรับผู้ที่สนใจเรื่องศิลปะและประวัติศาสตร์ของภูมิภาคอีสาน

สำหรับท่านผู้สนใจต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ

ขอบคุณแหล่งที่มา

• หนังสือมรดกภูมิปัญญา สิ่งทออีสาน