“เมืองศรีมโหสถ” แหล่งกำเนิดผ้าลายมกร

ประวัติความเป็นมา

เมืองศรีมโหสถเป็นเมืองที่ตั้งอยู่ในจังหวัดปราจีนบุรี และเป็นแหล่งโบราณคดีที่น่าสนใจในประเทศไทย ซึ่งมีลักษณะเป็นเมืองโบราณที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์ของประเทศไทย เมืองศรีมโหสถมีมาตั้งแต่ประมาณ พ.ศ. 300 โดยเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์โบราณของประเทศไทยในสมัยโบราณ เมืองศรีมโหสถยังคงเป็นสถานที่ที่นักโบราณคดีได้ทําการขุดค้นและศึกษาหลักฐานต่างๆ เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมในสมัยโบราณของประเทศไทยด้วย

เมืองศรีมโหสถตั้งอยู่ในอำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี อยู่ในบริเวณที่ประกอบไปด้วย 3 หมู่บ้าน คือ บ้านสระมะเขือ บ้านโคกวัด และบ้านหนองสะแก อีกทั้งยังมีสระน้ำโบราณที่เรียกว่า สระแก้ว ซึ่งมีขนาดกว้าง 17.40 เมตร ยาว 42.70 เมตร และขุดลึกลงไปในศิลาแลงตามธรรมชาติ บริเวณนอกเมืองศรีมโหสถทางตะวันตกเฉียงใต้ ฝาผนังกำแพงขอบสระน้ำมีร่องรอยภาพสลักรูปสัตว์ต่างๆ เช่น ช้าง สิงห์ มังกร หมูป่า กินรี งู ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์และความรุนแรง

“มกร” สัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ คำว่า “มกร” มีความหมายว่า “ผู้สำรอก” ผู้สํารอกความอุดมสมบูรณ์ออกมา ทำให้รูปตัวมกรจึงต้องอ้าปากคายสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ต่างๆ ออกมาอยู่เสมอ 

ประติมากรรมภาพสลักเมืองศรีมโหสถ

การประติมากรรมภาพสลักขอบสระแก้วเมืองศรีมโหสถได้นำมาพัฒนาลายผ้าที่มีความเชื่อมั่นและความอุดมสมบูรณ์ โดยผู้วิจัยได้สร้างองค์ความรู้ใหม่และลายผ้าที่มีลักษณะเด่นเป็นลายผ้าประจําจังหวัดปราจีนบุรี โดยมีลายต่างๆ อย่างลายมกรต้นโพธิ์ ลายมกรนฤมิต ลายมกรกุ้มข้าว ลายนาคมกรเล่นน้ํา และลายสันฤมิตสัตยาสระแก้ว ที่ได้นำไปใช้ในการผลิตผ้าที่แสดงถึงเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ของจังหวัดปราจีนบุรี

เมืองศรีมโหสถเป็นที่ตั้งของเมืองในสมัยโบราณที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์ของประเทศไทย มีสระแก้วเป็นสถานที่สำคัญในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและมีลายผ้าที่นํามาพัฒนาจากประติมากรรมภาพสลักขอบสระแก้ว ด้วยการนําเอาประวัติความเป็นมาและสภาพปัจจุบันของเมืองศรีมโหสถมาทําการวิเคราะห์และนําเอาความรู้มาพัฒนาเป็นลายผ้า ทำให้กลายเป็นสิ่งสะท้อนถึงเอกลักษณ์ของจังหวัดปราจีนบุรีในการประเทศไทย

สำหรับท่านผู้สนใจ ต้องการเลือกซื้อผ้าไหมสำหรับตัดเย็บชุดหรู สามารถเข้าชมเลือกผ้าที่ร้านชอบไหม ผ่านช่องทางนี้ค่ะ www.chobmai.com ทางร้านของเราจำหน่ายผ้าไหมสีพื้น ผ้าไหมลายมัดหมี่ ผ้าไหมพื้นเมือง และผ้าไหมประจำชาติ ผ้าไหมประจำถิ่น มากมายหลากหลายเฉดสี หลายลาย พร้อมงานตัดคุณภาพปราณีตจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

ร้านชอบไหมขอเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันสวยงามนี้ให้คงไว้ ติดต่อทีมงานร้านชอบไหมเพื่อขอความช่วยเหลือในการเลือกซื้อสินค้าและคำปรึกษาเพิ่มเติมผ่านช่อง "LineOA : @chobmai" ได้ค่ะ ขอบคุณที่สนใจและเลือกซื้อสินค้าของเรา ทาง "ชอบไหม" ยินดีให้บริการค่ะ

ขอบคุณแหล่งที่มา: 

• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายสภาภูมิภาคและสภาแห่งประเทศไทย กองกิจการเครือข่ายทางวัฒนธรรม

• https://www.silpa-mag.com/history/article_27979